Dựa vào mục đích quản lý thuế, hiện nay có 2 loại thuế chính là thuế trực thu và thuế gián thu. Vậy thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là thuế trực thu hay thuế gián thu. Mặc dù thực hiện nghĩa vụ nộp thuế hằng năm. Nhưng có thể còn nhiều bạn vẫn chưa xác định được thuế TNCN sẽ thuộc loại thuế nào. Hãy cùng STARTUPLAND để tìm hiểu chi tiết hơn ngay trong bài viết bên dưới nhé!
Tìm hiểu về thuế
Thuế là khoản tiền mà chính phủ đánh vào TNCN và doanh nghiệp (thuế trực thu). Hoặc là vào hàng hoá và dịch vụ (thuế gián thu). Thuế được chính phủ sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau.
Ví dụ: Tăng nguồn thu cho ngân sách (mục tiêu thu nhập); làm thay đổi tình hình phân phối thu nhập và của cải (mục tiêu phân phối lại); kiểm soát quá trình phân phối và mức chỉ tiêu trong nền kinh tế (mục tiêu quản lý vĩ mô); kiểm soát khối lượng xuất nhập khẩu (mục tiêu quản lý vĩ mô và mục tiêu bảo hộ sản xuất trong nước) và thay đổi tập quán tiêu dùng (mục tiêu xã hội).
Thuế trực thu là gì?
Thuế trực thu là loại thuế đánh vào thu nhập và lợi nhuận của cá nhân, tổ chức trong xã hội. Và trong đó người nộp thuế chính là người chịu thuế. Có thể hiểu đơn loại thuế này sẽ khấu trừ trực tiếp vào nguồn thu nhập của đối tượng chịu thuế. Và sau được nộp trực tiếp cho chính phủ và không chuyển nhượng cho bất kỳ ai khác.
Ngoài mục đích thu ngân sách Nhà nước, thuế trực thu còn được Nhà nước sử dụng để điều tiết thu nhập của xã hội.
Thuế gián thu là gì?
Thuế gián thu là thuế thu đối với người tiêu dùng. Đặc biệt được thông qua việc nộp thuế của người sản xuất, kinh doanh.
Thuế gián thu là loại thuế không trực tiếp đánh vào thu nhập và tài sản của người nộp thuế. Mà đánh một cách gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa và dịch vụ. Người sản xuất hàng hóa và cung ứng dịch vụ sẽ cộng thêm phần thuế vào trong giá bán hàng hóa và dịch vụ của mình. Khi hàng hóa và dịch vụ được bán. Người sản xuất thay mặt người tiêu dùng nộp khoản thuế gián thu cho Nhà nước.
Phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu
Đối tượng chịu thuế
- Thuế trực thu: Người nộp thuế chính là người chịu thuế
- Thuế gián thu: Thuế gián thu không đồng nhất hai đối tượng nộp thuế và chịu thuế với nhau.
Theo mức độ tác động lên nền kinh tế
Xét về sự tác động lên nền kinh tế, thuế trực thu ít tác động vào giá cả thị trường do thường đánh vào kết quả kinh doanh, kết quả thu nhập sau một thời kỳ nhất định. Ngược lại, thuế gián thu ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường vì đã được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ.
Theo mức độ quản lý thuế
– Thuế trực thu là loại thuế khó thu hơn do phải dựa vào kết quả kinh doanh mà cái này nhà nước sẽ không quản lý, kiểm soát được, nhiều doanh nghiệp cũng trốn thuế, thanh toán bằng tiền mặt nên rất khó thu.
– Thuế gián thu dễ thu hơn vì được cấu thành giá bán hàng hóa, dịch vụ, nếu người tiêu dùng có độ dân trí chưa cao thì không thấy được.
Vì vậy hầu hết các chậm phát triển thường xem thuế gián thu là nguồn thu chủ yếu; Trong khi với các nước phát triển, thuế trực thu là nguồn thu chính của ngân sách.
Ưu, nhược điểm của thuế trực thu và thuế gián thu
Ưu điểm:
– Thuế trực thu đảm bảo công bằng, minh bạch giữa những người chịu thuế.
– Thuế gián thu: Dễ dàng, thuận tiện cho cơ quan thuế trong việc thu thuế.
Nhược điểm: Thuế trực thu thường khó thu thuế và thuế gián thu khó đảm bảo sự công bằng giữa những người nộp thuế.
Thuế thu nhập cá nhân là thuế trực thu hay thuế gián thu?
Thuế TNCN là loại thuế đánh vào thu nhập của người chịu thuế trong kỳ tính thuế. Do vậy, đối chiếu với những khái niệm và tiêu chí ở phần trên, thuế TNCN là thuế trực thu và đánh trực tiếp vào thu nhập của một số cá nhân trong xã hội.
Thuế TNCN không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp, do đó khoản thuế này sẽ đảm bảo công bằng với mọi đối tượng, góp phần làm giảm khoảng cách chênh lệch giữa các tầng lớp trong xã hội.
Ý nghĩa việc phân loại thuế trực thu và thuế gián thu
Trong hoạt động lập pháp
Hỗ trợ nhà lập pháp tìm được nhiều cách điều tiết, từ đó xây dựng các điều lệ phù hợp với các mục đích điều tiết. Từ đó xây dựng được các bộ luật thuế phù hợp với mục đích điều tiết, phản ánh được phạm vi tác động của luật thuế đó.
Đảm bảo được sự công bằng điều tiết thu nhập thì cần tăng thuế trực thu nhưng để đảm bảo nguồn thu ổn định cho nhà nước thì lại cần tăng thuế gián thu.
Trong công tác tổ chức thu thuế
Phân loại thuế có ý nghĩa trong tổ chức thu thuế. Mỗi loại thuế sẽ xác định được phạm vi người nộp, nguyên tắc đánh thuế, đối tượng cách thức tính thuế,… Từ đó đưa ra được các biện pháp phù hợp. Qua đó phân định thẩm quyền của các cơ quan thuế để có các biện pháp quản lý thuế hiệu quả.
Ví dụ đối với thuế trực thu, việc tính toán, theo dõi và thu thuế sẽ khó khăn. Do vậy, nếu không có biện pháp thu thuế hiệu quả thì sẽ rất dễ dẫn đến các trường hợp không mong muốn. Đặc biệt là ảnh hưởng đến việc cập nhật số thu đầy đủ, kịp thời về ngân sách nhà nước.
Hy vọng với những thông tin sẽ mang đến những thông tin hữu nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc cần được giải đáp, đừng ngần ngại liên hệ ngay STARTUPLAND để được hỗ trợ và tư vấn tốt nhất nhé!