PHÂN BIỆT NHÃN HIỆU VÀ THƯƠNG HIỆU

Thương hiệu và nhãn hiệu là hai khái niệm không còn quá xa lạ trong nền kinh tế thị trường như hiện nay. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thường nhầm lẫn giữa hai khái niệm này và sử dụng lẫn lộn nhau dù trên thực tế chúng thuộc hai phạm trù khác biệt hoàn toàn. Sau đây hãy cùng STARTUPLAND tìm hiểu đâu là sự khác nhau giữa thương hiệu và nhãn hiệu nhé.

Định nghĩa

Thương hiệu là gì?

Thương hiệu là một khái niệm thương mại dùng để chỉ các dấu hiệu đặc biệt để nhận biết các sản phẩm hoặc dịch vụ được cung cấp bởi những cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau. Một thương hiệu có thể bao gồm nhiều đối tượng sở hữu công nghệ như: kiểu dáng công nghiệp, quyền tác giả và cả các yếu tố không thuộc quyền sở hữu trí tuệ như phương thức chăm sóc khách hàng, phong cách phục vụ và cung cấp sản phẩm/dịch vụ…Nói một cách khác thì thương hiệu là cách mà doanh nghiệp tạo ấn tượng và khiến cho khách hàng nhớ tới mình. Do đó, để duy trì tốt thương hiệu thì doanh nghiệp sẽ phải thực hiện các phương thức quảng bá khác nhau để thương hiệu của mình tồn tại trong tâm trí của người tiêu dùng.

Ở góc nhìn pháp lý thì thương hiệu không phải là một tài sản trí tuệ và không được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam. Đối tượng mà thương hiệu hướng đến là thị trường, khách hàng và người tiêu dùng chứ không phải là mục đích xác lập quyền. Do đó, việc thương hiệu tồn tại được trong bao lâu là hoàn toàn phụ thuộc vào kế hoạch quảng bá, duy trì và hoạt động của doanh nghiệp.

Nhãn hiệu là gì?

Theo định nghĩa của Luật sở hữu trí tuệ thì nhãn hiệu là yếu tố dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau. Do đó, ta có thể thấy, khác với thương hiệu, nhãn hiệu là một thuật ngữ pháp lý được sử dụng trong lĩnh vực pháp luật và là một đối tượng của sở hữu trí tuệ. Nếu thương hiệu là những dấu hiệu vô hình hoặc hữu hình thì nhãn hiệu là những dấu hiệu hoàn toàn hữu hình, được nhận dạng thông qua các chữ, chữ số, hình ảnh, màu sắc hoặc kết hợp của chúng.

Quyền sở hữu đối với nhãn hiệu được xác lập thông qua thủ tục đăng ký bảo hộ. Sau khi được Cục sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu thì nhãn hiệu đó chính thức được pháp luật bảo hộ. Do đó, nhãn hiệu có “tuổi thọ” ngắn dựa vào thời hạn của Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Theo quy định tại Khoản 6 Điều 93 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 thì Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu có thời hạn 10 năm và có thể gia hạn không giới hạn số lần.

Thủ tục đăng ký nhãn hiệu và những điều cần lưu ý

Thủ tục đăng ký

Hồ sơ đăng ký nhãn hiệu bao gồm:

• Tờ khai đăng ký nhãn hiệu
• Mẫu nhãn hiệu
• Chứng từ nộp phí, lệ phí
• Tài liệu chứng minh quyền đăng ký nếu người nộp đơn thụ hưởng quyền đăng ký từ người khác  
• Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên, nếu yêu cầu hưởng quyền ưu tiên     

Quy trình thực hiện đăng ký nhãn hiệu như sau:

• Bước 1: Nộp đơn đăng ký nhãn hiệu tại Cục sở hữu trí tuệ
• Bước 2: Thẩm định đơn. Trường hợp đơn hợp lệ thì Cục sở hữu trí tuệ sẽ đưa ra quyết định chấp nhận đơn hợp lệ. Trường hợp đơn chưa hợp lệ thì Cục sở hữu trí tuệ đưa ra thông báo nêu rõ các lý do từ chối và thiếu sót của đơn. Nếu trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày Cục đưa ra thông báo mà chủ đơn không chỉnh sửa thì Cục sẽ đưa ra quyết định từ chối chấp nhận đơn.
• Bước 3: Sau khi có quyết định chấp thuận đơn hợp lệ thì đơn sẽ được công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp.
• Bước 4: Thẩm định nội dung đơn bằng việc đánh giá khả năng bảo hộ của đối tượng nêu trong đơn theo các điều kiện bảo hộ.
• Bước 5: Nếu đối tượng không đáp ứng được điều kiện bảo hộ thì Cục sở hữu trí tuệ ra quyết định từ chối cấp văn bằng bảo hộ. Nếu đối tượng đáp ứng được các điều kiện bảo hộ thì Cục sẽ ra quyết định cấp văn bằng bảo hộ, ghi nhận vào Sổ đăng ký quốc gia về nhãn hiệu và công bố trên Công báo Sở hữu công nghiệp.

Những lưu ý khi đăng ký nhãn hiệu

Theo Khoản 1 Điều 72 Luật sở hữu trí tuệ 2005 quy định:

Nhãn hiệu là những yếu tố có thể nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, kể cả hình ba chiều hoặc sự kết hợp các yếu tố đó, được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc.

Do đó trước khi thực hiện đăng ký nhãn hiệu, chủ đơn cần lưu ý một số điều sau đây:

• Đặt tên nhãn hiệu cần tránh một số yếu tố sau: trùng với tên các nhãn hàng nổi tiếng, trùng với tên hoặc bút danh của những danh nhân; đặt tên bằng những ký hiệu quá đơn giản, dễ bị trùng lặp; tên chỉ xuất xứ của sản phẩm nhưng thực tế lại không phải xuất xứ từ khu vực đó; tên trùng với địa danh; mô tả đặc tính của sản phẩm.
• Trước khi đăng ký cần tra cứu trên cơ sở dữ liệu trực tuyến của Cục sở hữu trí tuệ trước khi thực hiện để tránh bị trùng hay nhầm lẫn nhãn hiệu.
• Cần đăng ký hưởng quyền ưu tiên: Theo quy định của pháp luật thì chủ đơn có quyền hưởng quyền ưu tiên trong  trường hợp có nhiều đơn đăng ký trùng nhau. Để được hưởng quyền này thì chủ đơn cần đáp ứng một số điều kiện bao gồm:
  • là công dân Việt Nam hoặc công dân của nước Thành viên của Công ước Paris hoặc cư trú, có cơ sở sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam hoặc tại nước Thành viên Công ước đó;
  • đơn đầu tiên đã được nộp tại Việt Nam hoặc tại nước Thành viên của Công ước Paris và đơn có chứa phần tương ứng với yêu cầu hưởng quyền ưu tiên của đơn đăng ký.
  • đơn đăng ký được nộp trong thời hạn sáu tháng
  • trong đơn đăng ký, người nộp đơn có nêu rõ yêu cầu hưởng quyền ưu tiên và có nộp bản sao đơn đầu tiên có xác nhận của cơ quan đã nhận đơn đầu tiên.
  • nộp đủ lệ phí yêu cầu hưởng quyền ưu tiên.

Trên đây là một số yếu tố để phân biệt thương hiệu và nhãn hiệu. Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp cần nắm rõ đâu là đối tượng mình phải đăng ký để được pháp luật bảo hộ để tránh những rủi ro không đáng có và giúp bảo vệ tối đa quyền lợi của doanh nghiệp.